Komunikacja to coś więcej niż tylko słowa. To sposób, w jaki budujemy relacje, rozwiązujemy problemy i wyrażamy swoje myśli oraz emocje.

Aby była skuteczna, ważna jest nie tylko treść przekazu, ale i sposób, w jaki go formułujemy oraz jak go odbieramy.

Nadawca – odbiorca: dwie strony rozmowy

W każdej rozmowie mamy nadawcę, czyli osobę przekazującą komunikat i odbiorcę, który go interpretuje. To, jak zostaniemy zrozumiani, zależy nie tylko od tego, co mówimy, ale i od kontekstu, tonu głosu, gestów czy mimiki.

Warto pamiętać, że każdy odbiorca może interpretować słowa inaczej – na podstawie własnych doświadczeń, emocji i przekonań.

Jak stać się dobrym słuchaczem?

Słuchanie to nie tylko bierne odbieranie słów, ale także aktywne uczestniczenie w rozmowie.

Oto kilka wskazówek, które pomogą Ci lepiej słuchać:

• skup się na rozmówcy – odłóż telefon, nawiąż kontakt wzrokowy i pokaż, że naprawdę interesuje Cię to, co mówi druga osoba.
• nie przerywaj – pozwól rozmówcy dokończyć myśl, zanim sam zaczniesz mówić.
• unikaj oceniania rozmówcy (w mowie lub myśli) - pozwól sobie i innym na bycie akceptowanym.
• zadawaj pytania – to pokazuje, że słuchasz i chcesz lepiej zrozumieć przekaz.
• parafrazuj – powtórzenie własnymi słowami tego, co usłyszałeś, pozwala uniknąć nieporozumień.
• zwracaj uwagę na mowę ciała. Słowa to tylko część komunikacji. Czasem to, jak ktoś coś mówi (ton głosu, mimika), zdradza więcej niż same słowa. Jeśli ktoś mówi „wszystko w porządku”, ale ma smutne oczy i spuszczoną głowę, może znaczyć, że wcale nie jest.
• daj rozmówcy przestrzeń. Cisza w rozmowie nie zawsze jest zła. Ludzie często potrzebują chwili, aby znaleźć właściwe słowa lub czas na refleksję.
• okazuj zaangażowanie - kiwnij głową, utrzymuj kontakt wzrokowy, używaj potwierdzających zwrotów: np. „rozumiem”, „to ciekawe”, „mów dalej”.

Dzięki temu druga osoba czuje, że rzeczywiście interesuje Cię , co mówi.

Jak dobierać komunikaty do różnych odbiorców?

Każdy człowiek jest inny, dlatego to, co sprawdza się w jednej sytuacji, niekoniecznie zadziała w innej. O czym warto pamiętać?

• dopasuj język do odbiorcy – inaczej będziesz mówić do przełożonego, inaczej do przyjaciela, a jeszcze inaczej do dziecka.
  Unikaj skomplikowanych terminów, jeśli nie są one konieczne.
• zwróć uwagę na emocje rozmówcy – jeśli ktoś jest zdenerwowany, lepiej mówić spokojnym tonem i nie używać słów, które mogą dodatkowo zaostrzyć sytuację. Czasem warto odłożyć rozmowę na inny termin.
• dostosuj formę przekazu do osoby i okoliczności - nie każdy komunikat powinien być przekazywany w ten sam sposób oraz za pośrednictwem tych samych narzędzi (sms, telefon, e-mail). Czasem po prostu lepiej porozmawiać osobiście.
• mów spokojnie, wyraźnie i konkretnie – im prościej sformułujesz przekaz, tym większa szansa, że zostanie on dobrze zrozumiany.
• zwracaj uwagę na własny ton i sposób mówienia - to jak coś mówisz może być ważniejsze w odbiorze, niż to, co mówisz.

Podsumowanie

Dobra komunikacja to klucz do udanych i satysfakcjonujących relacji – zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym. Warto pracować nad tym, jak słuchamy i jak mówimy, bo to, jak się porozumiewamy, wpływa na naszą codzienność bardziej, niż nam się wydaje.

Czy chcesz poprawić swoje umiejętności komunikacyjne? Skorzystaj ze szkoleń i warsztatów, które pomogą Ci lepiej rozumieć innych i skuteczniej wyrażać swoje myśli!

Irmina Dutkowska
Psycholog, terapeuta i trener TUS