Jak Twój dobrostan wpływa na innych?

W ramach kampanii „Złap balans” wiele miejsca poświęcamy tematom związanym z well-beingiem – dbaniu o dobrostan, radzeniu sobie z emocjami czy zapobieganiu wypaleniu. To zagadnienia, które są kluczowe nie tylko dla naszego osobistego rozwoju, ale i dla jakości relacji, jakie budujemy w środowisku akademickim.

Warto jednak zadać sobie pytanie: czy dążenie wyłącznie do indywidualnego szczęścia rzeczywiście daje nam trwałą satysfakcję? Czy poczucie dobrostanu może mieć większy sens, jeśli wykracza poza sferę osobistą i obejmuje również innych?

Dwa spojrzenia na dobrostan

W zachodnim podejściu do życia – szczególnie w kulturach o wysokim poziomie rozwoju gospodarczego – często akcentuje się sukces jednostki i osobiste osiągnięcia. Jednak, jak pokazują badania (Mauss, Tamir, Anderson i Savino, 2011), nadmierna koncentracja na własnym szczęściu może prowadzić do frustracji, rozczarowania i paradoksalnie – niższego poziomu poczucia szczęścia. Gdy zbyt uważnie analizujemy, czy jesteśmy wystarczająco szczęśliwi, łatwo tracimy z oczu to, co już mamy.

W wielu kulturach azjatyckich większy nacisk kładzie się natomiast na harmonię, duchowość i współzależność. Badania dr. Oscara Kjella i jego zespołu (2012) wskazują, że warto rozróżniać harmonię życiową od satysfakcji z życia – choć oba pojęcia odnoszą się do dobrostanu, wyrażają różne jego wymiary.

Harmonia i satysfakcja – dwa wymiary dobrostanu

Harmonia to równowaga, elastyczność i świadomość współzależności – poczucie, że jesteśmy częścią większej całości. Sprzyja otwartości, akceptacji oraz budowaniu bliskich, wspierających relacji.

Satysfakcja odnosi się bardziej do realizacji osobistych celów, samodzielności i sprawczości – daje poczucie kontroli i osiągnięcia.

Oba te podejścia są wartościowe, ale w różny sposób wpływają na nasze funkcjonowanie. Harmonia buduje relacje i wspólnotowość, satysfakcja wzmacnia indywidualny rozwój. Równowaga między nimi może tworzyć pełniejszy, holistyczny dobrostan, który obejmuje zarówno nas samych, jak i nasze otoczenie.

Dobrostan w środowisku akademickim

Kiedy dbamy o własny dobrostan, zyskujemy większą przestrzeń, by zauważać potrzeby innych – studentów, współpracowników, całej społeczności uczelni. W ten sposób indywidualna troska przekłada się na dobro wspólne.

W kontekście dydaktycznym warto pamiętać, że kluczowe dla dobrostanu w procesie nauczania są:

włączanie (inkluzja),

poczucie przynależności,

możliwość rozwoju,

dostęp do wsparcia.

Uwzględnienie tych elementów w praktyce akademickiej sprzyja atmosferze bezpieczeństwa, zaufania i motywacji do nauki.

Jak możesz wspierać dobrostan w praktyce?

Na poziomie indywidualnym: Zastanów się, jakie metody nauczania wspierają zaangażowanie i poczucie sensu wśród studentów. Czy dają im przestrzeń do wyrażania opinii, popełniania błędów i uczenia się z nich?

Na poziomie planowania: Warto tak rozkładać materiał i czas pracy, by umożliwić studentom zrozumienie i refleksję, a prowadzącym – utrzymanie równowagi między wymaganiami a realnymi możliwościami grupy.

Na poziomie komunikacji: Czy studenci wiedzą, jakie są cele kursu i czego się od nich oczekuje? Jasność i transparentność budują poczucie bezpieczeństwa oraz sprawczości – fundamenty jednostkowego dobrostanu.

Na poziomie materiałów dydaktycznych: Upewnij się, że materiały są dostępne, dobrej jakości i adekwatne do poziomu grupy. Świadomość tego, z czego student korzysta, wzmacnia proces uczenia się i redukuje stres.

Dobrostan jako wspólne doświadczenie

Takie refleksje mogą wydawać się drobiazgami, ale w praktyce tworzą ogromną różnicę. Student, który wie, czego się od niego oczekuje, czuje się pewniej, a nauczyciel, który widzi zaangażowanie grupy, odczuwa satysfakcję ze swojej pracy. Wzajemny szacunek, dialog i otwartość sprzyjają dobrostanowi całej społeczności uczelni.

Dobrostan indywidualny i harmonia wspólnotowa nie są przeciwieństwami – wzajemnie się wzmacniają. Kiedy dbamy o siebie, mamy większą gotowość, by dbać o innych. Kiedy troszczymy się o wspólnotę, łatwiej nam odnaleźć własny sens i satysfakcję.

Na zakończenie

Każdy z nas ma wpływ na klimat emocjonalny miejsca, w którym pracuje i uczy się.Warto więc zapytać siebie:Co mogę zrobić, by zadbać zarówno o swoją satysfakcję, jak i o harmonię w społeczności, której jestem częścią?

Bo kiedy rozwija się wspólnota – rozwija się również każdy z nas.

Źródła:

https://www.aalto.fi/en/services/sustainable-wellbeing-in-teaching

https://www.aalto.fi/en/news/teaching-community-and-pedagogical-reflection-support-and-training-are-vital-for-teachers-wellbeing

https://swps.pl/nauka-i-badania/nasze-dzialania/badania-i-wdrozenia/36949-podrecznik-o-dobrym-zyciu-proste-cwiczenia-wzmacniajace-dobrostan-w-szkole